Hasta- Çalışan Hakları ve Sorumlulukları
Hasta Hakları; Sağlık hizmetlerinden faydalanma ihtiyacı bulunan fertlerin, sırf insan olmaları hasabiyle sahip bulundukları ve T.C. Anayasası, milletlerarası antlaşmalar, kanunlar ve diğer mevzuat ile teminat altına alınmış bulunan haklarını ifade eder.
Hasta Haklarının amacı; Hekim ile hastayı karşı karşıya getirmek değil; hastanın birey olarak gelişmesi; bedensel ve ruhsal bütünlük ve onurunun korunması, sağlık hizmetlerinde temel insan haklarının yeniden onaylanmasıdır. Her hastanın tam ve kaliteli sağlık hizmetinden yararlanmasını sağlamaktır.
Hasta Olarak Haklarınız;
1.Hizmetten Genel Olarak Faydalanma; Adalet ve Hakkaniyet ilkeleri çerçevesinde sağlık hizmetlerinden faydalanma. Irk, dil, din ve mezhep, cinsiyet, felsefi inanç, ekonomik ve sosyal durumları dikkate alınmadan hizmet alma hakkı vardır.
2.Bilgilendirme ve bilgi isteme; Her türlü sağlık hizmetinin ve imkânının neler olduğunu öğrenmeye ve sağlık durumu ile ilgili her türlü bilgiyi sözlü veya yazılı isteme hakkı vardır.
3.Sağlık Kuruluşunu ve Personelini Seçme ve Değiştirme; Sağlık kuruluşunu seçmeye, değiştirmeye ve seçtiği sağlık tesisinde verilen sağlık hizmetlerinden faydalanmaya, sağlık hizmeti verecek vermekte olan tabiplerin ve diğer sağlık çalışanlarının kimliklerini, görev ve unvanlarını öğrenmeye seçme ve değiştirmeye hakkı vardır.
4.Mahremiyet; Gizliliğe uygun bir ortamda her türlü sağlık hizmeti almaya hakları vardır.
5.Reddetme, Durdurma ve Rıza; Tedaviyi reddetmeye, durdurulmasını istemeye, tıbbi müdahalelerde rızasının alınmasına ve rıza çerçevesinde hizmetten faydalanmaya hakkı vardır.
6.Güvenlik; Sağlık hizmetini güvenli bir ortamda almaya,
7.Dini Vecibelerini Yerine Getirebilme; Sağlık tesisinin imkânları ölçüsünde ve idarece alınan tedbirler çerçevesinde, dini vecibelerini yerine getirmeye hakkı vardır.
8.Saygınlık Görme ve Rahatlık; Saygı, itina ve ihtimam gösterilerek, güler yüzlü, nazik, şefkatli bir ortamda, her türlü hijyenik şartlar sağlanmış gürültülü ve rahatsız edici bütün etkenler giderilmiş bir sağlık hizmeti almaya hakkı vardır.
9.Ziyaretçi ve Refakatçi Bulundurma; Sağlık tesislerince belirlenen usül ve esaslar çerçevesinde ziyaretçi kabul etmeye ve mevzuatın ve sağlık tesisinin imkanları ölçüsünde ve hekimin uygun görmesi halinde refakatçi bulundurmaya hakkı vardır
10.Şikâyet ve Dava Hakkı; Haklarının ihlali halinde, mevzuat çerçevesinde her türlü başvuru, şikâyet ve dava hakkını kullanmaya hakkı vardır.
Hasta Olarak Sorumluluklarınız;
1.Başvurduğu sağlık kurum ve kuruluşunun kural ve uygulamalarına uygun davranmak ve katılımcı bir yaklaşımla teşhis ve tedavi ekibinin bir parçası olduğu bilinciyle hareket etmek.
2.Yakınmalarını, daha önce geçirdiği hastalıkları gördüğü tedavileri ve tıbbi müdahaleleri, eğer varsa halen kullandığı ilaçları ve sağlığıyla ilgili bilgileri mümkün olduğunca eksiksiz ve doğru olarak vermek.
3.Hekim tarafından belirlenen sürelerde kontrole gelmek ve tedavinin gidişatı hakkında geri bildirimlerde bulunmak.
4.Randevu tarih ve saatine uymak ve değişiklikleri ilgili yere bildirmek.
5.İlgili mevzuata göre öncelik tanınan hastalar ile diğer hastaların ve personelin haklarına saygı göstermek.
6.Personele sözlü ve fiziki saldırıya yönelik davranışlarda bulunmamak.
7.Haklarının ihlal edildiğini düşündüğünde veya sorun yaşadığında hasta hakları birimine başvurmak.
Çalışanların Hakları;
1.Bilme Hakkı; İş yerinde İş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve sürdürülebilmesi amacıyla işveren, çalışanları ve çalışan temsilcilerini iş yerinin özelliklerini de dikkate alarak yapacağı iş, çalışacağı iş yeri ile ilgili riskler, önlemler ve kendileri ile ilgili yasal hak ve sorumlulukları konuları hakkında bilgilendirilir.
2.Eğitim Hakkı; İşveren çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerini işe başlamadan önce, çalışma yeri veya iş değişikliğinde, iş ekipmanının değişmesi halinde veya yeni teknoloji uygulanması halinde almalarını sağlar.
3.Görüş Bildirme ve Katılma Hakkı; İşveren iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili konularda çalışanların görüşlerinin alınması, teklif getirme hakkının tanınması ve bu konulardaki görüşmelerde yer alma ve katılımlarının sağlanmasıyla yükümlüdür.
4.Seçme ve Seçilme Hakkı; İşveren iş yerinin değişik bölümlerindeki riskler ve çalışan sayılarını göz önünde bulundurarak dengeli dağılıma özen göstermek kaydıyla çalışanlar arasında yapılacak seçim veya seçimle belirlenemediği durumda atama yoluyla belli sayıda çalışan temsilcisi belirlemekle yükümlüdür.
5.Çalışmaktan Kaçınma Hakkı; Ciddi ve yakın tehlike ile karşı karşıya kalan çalışanlar kurula, kurulun bulunmadığı iş yerlerinde ise işverene başvurarak durumun tespit edilmesini ve gerekli tedbirlerin alınmasına karar verilmesini talep edebilir.
Kurul veya işverenin çalışanın talebi yönünde karar vermesi halinde çalışan, gerekli tedbirler alınıncaya kadar çalışmaktan kaçınabilir.
6.Sağlık Gözetiminden Yararlanma Hakkı;
İşveren;
Çalışanların işyerinde maruz kalacakları sağlık ve güvenlik risklerini dikkate alarak sağlık gözetimine tabi tutulmalarını sağlar.
Çalışanların;
- İşe girişlerinde,
- İş değişikliğinde,
- İş kazası, meslek hastalığı veya sağlık nedeniyle tekrarlanan işten uzaklaşmalarından sonra işe dönüşlerinde talep etmeleri halinde,
- İşin devamı süresince tehlike sınıfına göre düzenli aralıklarla muayenesi sağlanır.
Çalışanların Yasal Sorumlulukları;
- Çalışanlar, iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili aldıkları eğitim ve işverenin bu konudaki talimatları doğrultusunda, kendilerinin ve hareketlerinden veya yaptıkları işten etkilenen diğer çalışanların sağlık ve güvenliklerini tehlikeye düşürmemekle yükümlüdür.
- İş yerindeki makine, cihaz, araç, gereç, tehlikeli madde, taşıma ekipmanı ve diğer üretim araçlarını kurallara uygun şekilde kullanmak, bunların güvenlik donanımlarını doğru olarak kullanmak keyfi olarak çıkarmamak ve değiştirmemek,
- Kendilerine sağlanan kişisel koruyucu donanımı doğru kullanmak ve korumakla yükümlüdür.
- İş yerindeki makine, cihaz, araç, gereç tesis ve binalarda sağlık ve güvenlik yönünden ciddi ve yakın bir tehlike ile karşılaştıklarında ve koruma tedbirlerinde bir eksiklik gördüklerinde işverene veya çalışan temsilcisine derhal haber vermek ile yükümlüdür.
- Teftişe yetkili makam tarafından iş yerinde tespit edilen noksanlık ve mevzuata aykırılıkların giderilmesi konusunda, işveren ve çalışan temsilcisi ile işbirliği yapmak,
- Kendi görev alanında, iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için işveren ve çalışan temsilcisi ile iş birliği yapmakla yükümlüdür.